8.8. Ekipmanda Koç Darbesi

Ekipman içindeki koç darbesi, tıpkı buhar dağıtım hatlarındaki koç darbesi gibi, genellikle yüksek seviyelerde biriken kondensten kaynaklanır. İkisi arasındaki fark, bu tür koç darbesinin sabit çalışma sırasında da meydana gelmesidir.

Örneğin, kabuk ve borulu ısı eşanjörlerini ele alalım. Ekipmana gelen yük düştüğünde (ısıtılacak ürün miktarının azalması veya ürünün sıcaklığının artması gibi faktörler nedeniyle) buhar kapanı giriş ve çıkış basınçları arasındaki basınç farkı ortadan kalkar ve kondens kabuğun içinde birikmeye başlar. Bu fenomen ‘stall’ olarak bilinir. Karşı basınca bağlı olarak, ekipman kapatıldığında kabuk da kondens ile dolabilir.

Yüksek düzeyde kondens olan bir alana buhar verildiğinde, anında yoğuşur ve koç darbesi meydana gelir. Çoğu durumda, bu, buhar dağıtım hatlarında meydana gelen şiddetli etkilerin aksine, kısa bir süre içinde küçük ölçekli etkilere neden olur.

Bununla birlikte, bu küçük ölçekli koç darbesinin uzun süre devam etmesine izin verilirse, ekipmanı aniden yırtılacağı noktaya kadar zayıflatabilir. Bu ihlal genellikle yüksek basınç, ağır yük, tam çalışma koşulları altında meydana gelir. Bu nedenle, kondens suyunun hızlı bir şekilde boşaltılması, önleyici bakım açısından kritik öneme sahiptir. Bu tür bir sorun hakkında daha fazla bilgi için Durak Eğitimimizi ziyaret edin.

Durmaya ek olarak, diğer birçok durum ekipman içinde kondens birikmesine (stall) neden olabilir. Isı eşanjörü yapısı veya basınç dengeleme hatları ile ilgili sorunlar, yanlış monte edilmiş buhar kapanları ve boru tesisatı ve kötü durumdaki kondens dönüş hatları bunlara bazı örneklerdir. Kondens birikimini tanımlamak ve doğru bir şekilde önlemek için, neden(ler)ini kapsamlı bir şekilde belirlemek ve buna göre önleyici tedbirler uygulamak gerekir.

Tıpkı buhar dağıtım hatlarında olduğu gibi, kondens tahliyesinin hızı ile prosesin ne kadar sorunsuz gerçekleştiği, buhar kullanan ekipmanlarda su darbesine karşı mücadelede son derece önemli iki faktördür.

Bu karşı önlemler kulağa oldukça basit gelse de, bunları başarmak her zaman mümkün değildir.

Örneğin, 30.000 kl’lik bir ağır yağ tankındaki bir alt ısıtıcının tek bir bobininin uzunluğu 100 m’yi aşabilir. Isıtıcı üzerindeki giriş ve çıkış arasındaki seviye farkı, 300 veya 400’de 1’lik bir eğim oranıyla sonuçlanır, bu da tipik buhar borularının (1/100-1/200) yarısından daha azdır. Bu adımla, yoğuşma suyunun yerçekimi ile doğal olarak yokuş aşağı akması her zaman mümkün değildir.

Ekipman konfigürasyonunun uygun yokuş aşağı akışa izin vermediği bu gibi durumlarda sorunu tamamen çözmek zor olabilir.

Yukarıda bahsedildiği gibi, duraklama, özellikle geleneksel ısıtıcılarda başka bir zorluk kaynağı olabilir.

Bu tür durumlarda su darbesine karşı etkili önlemler, örneğin, bir PowerTrap® (kondensi pompalamak ve çıkarmak için buhar kullanır) ve vakumlu yoğuşma geri kazanım pompalarının kullanılmasıdır.

Yoğuşma suyu taşıma borularındaki su darbesi genellikle düşük sıcaklıktaki yoğuşma suyu ve yüksek sıcaklıktaki buharın etkileşiminden kaynaklanır. Bunlar genellikle borularda yoğuşma ve flaş buharının ikili varlığından oluşur.

Bu model, büyük basınç farklarına sahip kondens suyu taşıma hatlarının buluştuğu noktalarda veya bir kondens suyu taşıma hattının bir flaş tankıyla buluştuğu noktaların yakınında meydana gelir. Bu kavşaklarda, yüksek basınçlı flaş buharı, düşük basınçlı kondens taşıma borularına akar ve su darbesi meydana gelir.

Bu tür bir su darbesini çözmek için kondens giderilemez, çünkü boruların işlevi kondensin taşınmasıdır. Bu nedenle, bu tür borularda su darbesine karşı doğrudan bir önlem yoktur, sadece etkilerini azaltmak için çözümler vardır.

Yoğuşma suyu taşıma borularından çıkan buharın geri akışından kaynaklanan Koç Darbesi

Flaş tankından buharın geri akışından kaynaklanan koç darbesi

Buna karşı bir önlem, buharın geri akışını önlemek için bir çek valfin takılmasıdır. Bununla birlikte, çek valfin konumu veya tipi yanlışsa, bu karşı önlemin etkinliği azalır.

Orijinal Kaynak: https://www.tlv.com/en-de/steam-info/steam-theory